TẾ BÀO CAR-T LÀ GÌ VÀ ĐIỀU TRỊ UNG THƯ BẰNG LIỆU PHÁP TẾ BÀO CAR-T

Tế bào CAR-T (viết tắt của Chimeric Antigen Receptors T-cell) là tế bào lympho T chứa receptor (thụ thể), kháng nguyên, dạng khảm và được ứng dụng để hỗ trợ điều trị ung thư với khả năng nhận dạng tế bào ung thư trong cơ thể. Phương pháp điều trị ung thư bằng CAR-T là tăng cường hệ miễn dịch của bệnh nhân, sử dụng tế bào miễn dịch của chính bệnh nhân để diệt trừ ung thư. CAR-T được các nhà khoa học trên thế giới đánh giá là liệu pháp mang tính cách mạng và đang được nghiên cứu, ứng dụng ở Mỹ, Châu Âu, Úc.

1. Tế bào CAR-T là gì?

Tế bào bạch cầu máu (lymphocytes) có vai trò quan trọng trong việc chống lại nhiễm trùng và bệnh tật (bao gồm cả ung thư). Có nhiều loại bạch cầu khác nhau, trong đó có tế bào T.

Tế bào T di chuyển trong cơ thể, truy tìm và tiêu diệt các tế bào khiếm khuyết. Khi xuất hiện nhiễm trùng hoặc bệnh mới, tế bào T sẽ tiêu diệt bệnh/ nhiễm trùng đó và ghi nhớ để cơ thể có thể tấn công ngay lập tức khi bị mắc lại nhiễm trùng. Khi tế bào ung thư phát triển trong cơ thể, tế bào T đặc hiệu, nhạy cảm và liên tục tìm kiếm các tín hiệu ung thư này, qua đó kích thích đáp ứng miễn dịch liên tiếp khi xác định được các kháng nguyên ung thư. Nhờ khả năng này, tế bào T có khả năng tiêu diệt tế bào ung thư tiềm tàng một cách chính xác. Tuy nhiên, tế bào T thông thường chỉ có thể tấn công yếu ớt hoặc không thể tiêu diệt hoàn toàn các tế bào đã bị biến đổi. Điều này dẫn đến tình trạng tế bào ung thư có thể ẩn nấp và khó nhận diện.

Các nhà khoa học đã nỗ lực để tìm ra cách giúp tế bào T nhận diện được tế bào ung thư, và một trong những các thức này chính là liệu pháp tế bào CAR-T.

Thụ thể kháng nguyên khảm (Chimeric Antigen Receptors, CARs) đã được phát triển để kích thích và hoạt hoá đáp ứng của tế bào T chống lại tế bào ung thư. Thụ thể là một phân tử protein nằm trên màng hay trong tế bào, nhận tín hiệu hoá học từ bên ngoài vào trong tế bào, tương tự vai trò camera giám sát của tế bào lympho T.

2. Cơ chế hoạt động của CAR-T

Hệ miễn dịch tự nhiên của cơ thể là một hàng rào chắn chống lại bệnh truyền nhiễm và bệnh ung thư. Hệ miễn dịch của chúng ta được xây dựng từ hàng tỉ tế bào được chia thành nhiều loại khác nhau như sau:

Trong đó, nhóm tế bào lympho được chia thành nhóm sau:

• Tế bào lympho B sản xuất kháng thể chống lại bệnh truyền nhiễm.
• Tế bào lympho T và tế bào giết tự nhiên trực tiếp tấn công vào những tế bào bị nhiễm hoặc có dấu hiệu ung thư, đồng thời liên lạc với những tế bào khác trong hệ miễn dịch bằng cytokine (chất trung gian điều hòa hoạt động của cơ thể).

Liệu pháp miễn dịch nói chung, CAR-T nói riêng, đều dựa vào hệ miễn dịch để chống lại ung thư bằng cách nâng cao khả năng phát hiện và diệt trừ tế bào ung thư của những tế bào miễn dịch. Tuy nhiên, tế bào ung thư cũng có khả năng giả dạng thành các “tế bào lành” nên gây khó khăn cho tế bào miễn dịch khi tìm kiếm chúng. Để khắc phục nhược điểm này, CAR-T ra đời để giúp tế bào miễn dịch có thêm “công cụ” hỗ trợ đặc biệt để có thể phát hiện các tế bào ung thư ẩn nấp kĩ nhất, khó phát hiện nhất.

3. Cơ chế tác động của liệu pháp?

Tách tế bào T trong máu bệnh nhân, quá trình này được gọi là phân tách.

Các tế bào T được thay đổi gene và nuôi cấy trong phòng thí nghiệm, khi đạt được số lượng cần thiết sẽ được truyền trở lại vào mạch máu của bệnh nhân. Tế bào CAR-T theo đó sẽ nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư.

Tế bào CAR-T được tạo ra trong phòng thí nghiệm có khả năng tồn tại lâu dài trong cơ thể bệnh nhân, nhận diện và tiêu diệt một số loại tế bào ung thư đặc thù. Các nghiên cứu vẫn đang được thực hiện để đánh giá khoảng thời gian tế bào CAR-T có thể tồn tại trong cơ thể.

Quy trình thực hiện liệu pháp tế bào CAR T

Thu nhận tế bào T

Bệnh nhân được đặt đường truyền tĩnh mạch ở 2 cánh tay. Máu sẽ được rút ra từ 1 bên tay dẫn vào máy phân tách để tách các thành phần khác nhau trong máy. Đối với liệu pháp CAR-T, máy sẽ chiết tách tế bào T, phần máu còn lại sẽ được truyền vào tĩnh mạch ở cánh tay bên kia. Toàn bộ quy trình thu nhận tế bào T sẽ có thể lên tới 4-5 tiếng.

Tế bào T sẽ được chuyển đến phòng thí nghiệm để tăng sinh và biến đổi thành tế bào CAR-T trong thời gian vài tuần. Khi đạt đủ số lượng cần thiết, tế bào CAR-T được trữ đông.

Hóa trị

Bệnh nhân cần được điều trị hóa chất trước liệu pháp tế bào CAR-T để làm giảm tế bào T nội thân và chuẩn bị để tiếp nhận tế bào CAR-T. Quá trình này được gọi là diệt lympho. Bệnh nhân thường được hóa trị vài ngày trước khi truyền tế bào CAR-T.

Truyền tế bào CAR-T

Rã đông tế bào CAR-T tại phòng bệnh rồi truyền thuốc ức chế miễn dịch cho bệnh nhân giảm các phản ứng của cơ thể trước khi truyền tế bào CAR-T vào mạch máu.

4. Tác dụng phụ

Tác dụng phụ chủ yếu gồm:

• Phản ứng dị ứng (sốt, ớn lạnh, cảm giác yếu mệt & khó thở…). Y tá sẽ cho bệnh nhân dùng thuốc giảm phản ứng trước khi điều trị. Bệnh nhân cần báo ngay cho y tá nếu thấy bất kể triệu chứng phản ứng nào để được theo dõi & xử lý kịp thời.
• Hội chứng cytokine (sốt, chóng mặt do hạ huyết áp, khó thở…). Có thể xuất hiện sau vài tuần sau trị liệu, bác sỹ sẽ theo dõi chặt để điều trị kịp thời. Bệnh nhân có thể cần điều trị bằng kháng thể đơn dòng tocilizumab và điều trị hồi sức tích cực nếu bị nặng.
• Ảnh hưởng đến não/thần kinh, còn gọi là ngộ độc thần kinh, gồm các triệu chứng như: đau đầu, thiếu tỉnh táo, cảm giác bối rối hoặc mất phương hướng, khó nói, cơn co giật…
• Tăng nguy cơ nhiễm trùng. Bệnh nhân có thể cần được điều trị bằng globulin miễn dịch, là những kháng thể giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng.
• Tăng acid uric do hội chứng tiêu u. Bệnh nhân cần được xét nghiệm kiểm tra lượng acid uric để dùng thuốc giảm acid uric trong máu.

Do đây là phương pháp trị liệu mới, các tác dụng phụ đang được nghiên cứu.

Nguồn tham khảo: Cancerresearchuk

PHÁT HIỆN SỚM NGUY CƠ 30 BỆNH LÝ NGUY HIỂM CHỈ TỪ 750.000 ĐỒNG

Những thay đổi từ môi trường sống, áp lực công việc, thói quen sinh hoạt tác động âm thầm đến sức khỏe của cơ thể. Xét nghiệm máu tổng quát định kỳ 6 tháng/ lần để phát hiện sớm bệnh lý, điều trị kịp thời.

Chỉ 10 phút lấy mẫu, kiểm tra chính xác: 

• Sinh hóa máu: đường huyết, chức năng thận, chức năng gan, gout, mỡ máu
• Tổng phân tích nước tiểu
• Xét nghiệm: viêm gan B, viêm gan C.

Ngoài ra, khách hàng còn có thể:

• Kiểm tra theo dõi và tiên lượng nồng độ tế bào ung thư tuần hoàn
• Kiểm tra hoạt tính tế bào miễn dịch, chẩn đoán nguy cơ ung thư.

Cố vấn bởi Tiến sĩ – Bác sĩ Michael  W. Trogisch (Đức), với hơn 30 năm kinh trong lĩnh vực điều trị ung thư, sử dụng tế bào gốc điều trị lão hóa, tiểu đường, suy thận, và bệnh thần kinh, người sáng lập – Giám đốc điều hành tập đoàn Biomed Group và là Giám đốc Y khoa Future Clinic/ Biomed Clinic Bangkok.

Phòng khám Đa khoa Future Clinic: 

👉 Hỗ trợ lấy mẫu tận nhà, cung cấp xe đưa đón tận nơi khi khách hàng có nhu cầu

👉 Công nghệ xét nghiệm tiên tiến, chuyên viên tư vấn tận tâm

👉 Được tư vấn và theo dõi từ bác sĩ riêng trong quá trình thăm khám

👉 Đội ngũ bác sĩ trên khắp thế giới, nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Y học tái tạo.

Giá dịch vụ chỉ mang tính chất tham khảo, có thể thay đổi dựa trên chỉ định cụ thể của bác sĩ. 

ĐẶT LỊCH TƯ VẤN ĐIỀU TRỊ TẠI NƯỚC NGOÀI
Điện thoại

0937 53 45 45

Email

info.fclinic@gmail.com